Teenspreiders.. Hype of held voor je voetgezondheid? We hebben het hier over een hulpmiddel en voor ieder hulpmiddel onderzoek ik of het middel passend is bij de hulpvraag. Bij de werking van teenspreiders kun je denken aan de volgende aanleidingen om het gebruik te overwegen:

• Preventie van toekomstige (voet)klachten
• Functie- en/of prestatieverbetering, een voet in optimale functie kan een optimale prestatie leveren
• Pijnverlichting, denk aan Morton’s neuroom en andere (zenuw)beknellingen
• Vorm verbetering, bij afwijkende teenstanden zoals hamertenen, klauwtenen, curly toes a.k.a. krultenen en hallux valgus

Biomechanica en de rol van goed teengebruik

Om de wetenschap achter het gebruik van teenspreiders beter te begrijpen, gaan we kijken naar de anatomie van de voet en hoe deze in optimale staat goed kan functioneren.

Een van de bekendere structuren van de voet is de fascia plantaris. Deze bekendheid komt doordat hielspoor en ontsteking van deze peesplaat een veelvoorkomende en behoorlijk invaliderende voetklacht is. De plantaire fascia is een dikke band van weefsel die te vinden is aan de onderkant van de voet en bestaat uit 3 strengen: centraal, lateraal en mediaal, die allemaal verder zijn onderverdeeld in oppervlakkige en diepe vezels.

De centrale band, die de grootste en meest belaste band is, ontspringt aan de binnen onderzijde van de hiel en loopt richting de tenen, waarbij hij uiteindelijk verdeeld in één horizontaal ligament, dat via de diepe transversale banden de koppen van de middenvoetsbeentjes verbindt. Vervolgens vormen vijf ‘slips’, waarvan elk naar basis van een teen wordt geleid. Deze diverse vertakkingen van de plantaire fascia creëren een krachtige verbinding tussen de voorkant van de voet en de uitlijning van de tenen met de achterkant van de hiel en de plantaire fascia.

Deze fasciale verbindingen in de voorvoet zijn waar de teenspreiders impact op hebben en zorgen voor een eenvoudige manier om de plantaire fascia te strekken. Via de werking van de teenspreider verbeter je dus de uitlijning van de tenen ten opzichte van de rest van de voet en het lichaam. Deze goede uitlijning is nodig voor efficiënte krachtoverbrenging, ofwel biomechanica. Daarnaast verhoog je ook de bloedstroom, wat noodzakelijk is voor het genezingsproces van weefsels.

Hoe te gebruiken

Zodra je je doel in kaart hebt gebracht over wat je wilt bereiken met het gebruik van teenspreiders, zijn er verschillende manieren om ze in je dagelijkse leven te integreren. Hier lees je welk gebruik bij jou kan passen:

• Thuiswerker?
  Draag ze een aantal uren per dag in huis! Onderschat niet hoeveel stappen je onbewust aan het zetten bent in huis, even de trap op, toilet, keuken etc. Juist als je bewust iedere 1,5-2 uur even in beweging komt om het vele zitten te doorbreken, dan is de toevoeging van een teenspreider de ideale trick om je voetgezondheid een dienst te verlenen.
• Staand of lopend beroep?
  Grote kans dat je dan gebonden bent aan bepaald schoeisel en dat schoeisel is niet altijd even optimaal voor je voeten. Om de ‘nadelige’ impact van deze schoenen wat te verzachten, kan het dragen van teenspreiders in de avonduurtjes ideaal zijn. Door het ‘openen’ van de ruimtes tussen je tenen en middenvoetsbeentjes, krijgen je voeten de kans de afvalstoffen van die dag af te voeren en geeft de stretch op je kleine voetspieren een ontspannen effect.
• Sporter?
  Zowel tijdens trainingen als hulpmiddel voor herstel, een teenspreider past in beide gevallen. Denk hierbij aan een training op ‘blote’ voeten of sokken, je hebt in de gym vast wel eens mensen op sokken zien lopen. Dit is de perfecte gelegenheid om ze te dragen, het voegt een uitdaging toe op gebied van je stabiliteit, mobiliteit en je proprioceptie. Ondersteuning van herstel vindt plaats doordat je de ruimte tussen je middenvoetsbeentjes ‘opent’ en daarmee afvoer van afvalstoffen bevordert.
• Yoga of pilates?
  Hier gelden dezelfde voordelen als hiervoor beschreven. Specifiek als je tegen uitdagingen aanloopt op gebied van evenwicht, kan het gebruik van teenspreiders erbij helpen je voeten te integreren en je fundering te verstevigen. De teenspreider helpt namelijk om de driepoot vorm van de voet te optimaliseren en van de driepoot weten we dat dit stabiliteit vergroot.
• Fan van barefoot schoenen?
  De vorm van deze schoenen is zo gemaakt dat de natuurlijke driepoot of V-vorm van de voeten wordt gerespecteerd. Simpel gezegd, het breedste punt van de schoenen is ter hoogte van je tenen en daarom is je tenen spreiden mogelijk in deze schoenen! Het 1-2x per week toevoegen van teenspreiders tijdens je blokje om door de wijk is een mooie manier om je voetspieren te trainen in de vorm die je voet van nature hoort te hebben.
• Liefhebber van een ‘luie zondag’?
  Of iedere andere dag van de week dat je de kans krijgt om even ‘niks’ te doen. Voor jou geldt hetzelfde gebruiksadvies als voor de thuiswerker, je doet de teenspreiders simpelweg aan voor een paar uurtjes en denkt er verder niet meer over na.